Co to jest stres
Stres jest reakcja organizmu na wydarzenia, tak najkrócej można określić czym jest stres. Nie można zatem jednoznacznie powiedzieć, że stres jako taki jest zły, czy niezdrowy. W pewnych warunkach i w odpowiedzi na niektóre wydarzenia, jest jak najbardziej dobry, a nawet konieczny. Chodzi jednak o to, aby wiedzieć, kiedy stres mi pomaga, a kiedy szkodzi. To przedstawia krzywa stresu Yerkesa Dodsona.
Krzywa pokazuje, że stres do pewnego momentu jest pomocny np. w mobilizacji do pracy, koncentracji na zadaniach, itp. Jednak od pewnego momentu działa wręcz odwrotnie. Powoduje, że nie ma się energii i motywacji do działania. Odczuwa się wyczerpanie, a nie dawkę energii niezbędnej do działania.
-
- Eustres – dobry, mobilizujący poziom kortyzolu – dobry stres
- Dystres – brak energii, wykończenie, zrezygnowanie – zły stres
Jak reagujemy na stres
Zwykle inaczej na stres reagują panowie, a inaczej panie. Nie można powiedzieć, że tak jest zawsze, taka norma i wszyscy mają tak samo. Jest to jednak dość charakterystyczne. Już nie raz wspominałem, że sam lubię co jakiś czas obejrzeć i chętnie polecam innym do obejrzenia 10 minutowy materiał, dostępny na YT. Ten fragment pochodzi z wykładu terapeuty par Mark Gungor i znajdziesz go po hasłem różnica między mózgiem kobiety i mężczyzny.
Na jednym z ostatnich szkoleń, które prowadziłem wspólnie z Małgorzatą – Pani Od Zmiany, widać było różnice w reagowaniu nie tylko pod kątem płci, ale także wieku. Panie, które najwyraźniej miały podobne doświadczenia, zaśmiewały się do łez, a ich młodsze koleżanki były zupełnie niewzruszone – ot taka obserwacja.
Zachęcam do obejrzenia, ale też pozwól, że krótko przybliżę, jak reagujemy na stres.
- Panowie raczej milczą. Trawią to, co wydarzyło się w pracy, czy w związku. Nie rozmawiają o tym i raczej nie lubią o tym mówić. Wtedy chętniej zamkną się w garażu, pojada na ryby, czy pospacerować. Nie polecam naciskać i wypytywać co się stało, co Ci jest itp. W filmie ten stan był porównany do pustego pudełka, pokoju do którego mentalnie uciekamy, żeby ukoić nerwy i stres.
- Panie reagują bardziej emocjonalnie, chcą ten stres z siebie wyrzucić, dlatego mówią to tym, co je stresuje, wkurza i w taki sposób sobie z tym radzą. Czasem to dość emocjonalny, szybki i nawet głośny wyrzut tego co leży na wątrobie. Tutaj nie chodzi i udzielanie odpowiedzi i próby pomagania. Najlepszą pomocą będzie tylko i aż wysłuchać.
Jak zatem radzić sobie ze stresem? Jak odróżnić, kiedy jest dobry, a kiedy czas wdrożyć metody mające obniżyć poziom kortyzolu (hormon stresu). Myślę, że każdy potrafi odróżnić kiedy ma dużo energii potrzebnej do zrobienia określonego zadania, a kiedy czuje się jak sparaliżowany, wykończony, jak po maratonie. Jeśli więc, czujesz, że możesz być już po stronie dystresu możesz zadziałać na kilka sposobów.
Działania interwencyjne:
- metoda na śmiech – 10 razy HA
- Obejrzyj krótki zabawny filmik – przykład:
- Pobudź krążenie energetycznym ćwiczeniem, zrób kilka pajacyków, wyjdź na szybki i krótki spacer, żeby z jednej strony zmienić na chwilę otoczenie i pobudzić krążenie. Dotlenić mózg.
- Możesz wykonać kilka ćwiczeń oddechowych np. kwadrat oddechu – wdech, zatrzymanie, wydech, zatrzymanie.
Działania zapobiegawcze:
- zlokalizować źródło złego stresu i je zlikwidować – wiem, trudne i czasem w danym momencie niemożliwe. Ale możliwe przy właściwym przygotowaniu.
- zdrowy i regenerujący sen
- medytacja
- odstawienie alkoholu
- aktywność fizyczna – również ćwiczenia w pracy
- zdrowe i wartościowe jedzenie
- utrzymywanie relacji z bliskimi
Lepiej zapobiegać, więc włącz do swojej codziennej praktyki któreś lub kilka z proponowanych działań.
Zobacz tylko, jaki wpływ ma na nas przewlekły stres?
Nie daj się stresowi. Zwracaj uwagę na swoje zachowania. Na to kiedy działasz z energią i motywacją, a kiedy padasz na twarz.